جایگاه جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی اتحادیه اروپا از 2012 – 1992

چکیده اتحادیه اروپا با انگیزه های متفاوتی چون توسعه روابط در حوزه های اقتصادی و انرژی و افزایش حجم سرمایه گذاری اقتصادی در ایران، افزایش نفوذ در منطقه خاورمیانه از طریق جمهوری اسلامی ایران، اثرگذاری بر روند صلح خاورمیانه با بهره گیری از نفوذ سیاسی و معنوی ایران بر گروه های فلسطینی، مقابله و مبارزه با تروریسم و بنیادگرایی، ممانعت از اشاعه سلاح های کشتار جمعی، مقابله با نظام یکجانبه گرایی ایالات متحده و برقراری نظام چندجانبه گرایی در نظام بین الملل، و همزمان تلاش برای حل پرونده هسته ای ایران به عنوان یک قدرت بین المللی اثرگذار، همواره تلاش نموده که روابط خود را با جمهوری اسلامی ایران گسترش دهد. لذا در این پژوهش سعی شده است تا «جایگاه جمهوری اسلامی ایران در سیاست خارجی اتحادیه اروپا طی سالهای 1992 تا 2012» مشخص شود. در این روند سوال اصلی این پژوهش این است که ایران در سیاست خارجی اتحادیه اروپا از چه جایگاهی برخوردار است و در این فرایند از مقولاتی نظیر نقش مبادلات و روابط تجاری و اقتصادی، مساله هسته ای، حقوق بشر، صلح اعراب و اسرائیل ، بحران منطقه ای نظیر عراق، و روابط جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا، برای تعیین جایگاه جمهوری اسلامی ایران را در سیاست خارجی این اتحادیه استفاده می شود. به منظور دستیابی به پاسخ سوالات از روش توصیفی – تحلیلی استفاده شده است. نتیجه تحقیق گسترده تر از آن است که در اینجا ذکر شود ولی در مجموع می توان گفت در دوران سازندگی و اصلاحات جمهوری اسلامی ایران از جایگاه برجسته تری در اتحادیه اروپا برخوردار بوده، هرچند مسائلی به طور مقطعی این جایگاه را تحت تاثیر قرار داده است ولی با به قدرت رسیدن محمود احمدی نژاد و مطرح بودن مسئله هسته ای که در دوران ریاست جمهوری خاتمی نیز وجود داشت، و با موضعگیری های سرسختانه دولت نهم با در دستور کار قرار دادن سیاست تهاجمی، و نیز سیاست نگاه به شرق، از اهمیت جایگاه جمهوری اسلامی ایران نزد این اتحادیه کاسته شد و باعث گرایش کشورهای عضو این اتحادیه به سمت ایالات متحده آمریکا و تبعیت از سیاستهای این کشور گردید. تعداد قطعنامه ها و تحریم هایی که در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد علیه جمهوری اسلامی ایران توسط ایالات متحده آمریکا و این اتحادیه به تصویب رسید، با هیچ یک از دوران سازندگی و اصلاحات قابل مقایسه نیست و این نشان دهنده حاکم شدن فضای سرد بر روابط دوطرف می باشد.